The Souvenir - Joanne Hogg

gezien: 4 juli 2020, Focus

Ze komen niet zo vaak langs, de films waar je 'flabbergasted' uitkomt. Ik was niet de enige. Na de film was er een flink rumoer in de gangen van Focus. Mensen toonden emoties, variërend van verward tot boos. Ikzelf wist ook niet goed wat te vinden van de meanderende film over een relatie tussen een filmstudente en een iets oudere "fat" in het Londen van begin jaren '80.
De film is hoog-autobiografisch. Dat maakt het ook lastig om de film toch als een fictief vertelsel te zien. Ik had steeds het gevoel dat we naar de letterlijke situaties en dialogen zaten te kijken en luisteren die regisseuse Joanne Hogg destijds zelf ervaren heeft. Een verfilmd dagboek als het ware. Voor mij bleef dat tot het einde wat het lastig maakte om de film als serieuze fictie te bekijken. Ik had wat meer afstand van de personages en hun tragische relatie prettiger gevonden, zodat er ook voor mij als kijker herkenbare en invoelbare momenten zouden zijn geweest. Nu vroeg ik mij steeds af wat zij toch in godsnaam in hem zag en waarom ze zich zo door hem omver liet lopen. De film maakte dat - voor mij althans - niet voldoende duidelijk.
De beelden zijn mooi, de acteurs zijn prachtig om naar te kijken. En de setting is subtiel, maar overduidelijk begin jaren '80. Af en toe sijpelt een reële gebeurtenis door het intieme drama naar binnen, zoals de bomaanslag door de IRA in Harrod's (1983). Maar dit alles lijkt ver weg van het bevoorrechte leven van Julie.
Ook vroeg ik me steeds af waarom zij in godsnaam naar de filmschool wilde. Ze kan aan haar docenten niet uitleggen welk verhaal ze wil vertellen, kiest extreme uitgangspersonages uit de working class terwijl ze zelf uit de elite van de landadel komt. Volgens de recensies zien we juist haar groei naar het ontdekken van haar eigen stem. Ik heb dat niet goed kunnen ontdekken en heb me vooral geërgerd aan haar halve zinnen met bombastische woorden, die eigenlijk niets zeiden over de inhoud van haar filmproject.

Lang verhaal kort - het is wat het is: een zeer persoonlijk egodocument van Joanne Hogg over haar tijd op de filmschool. Met in de hoofdrol Honor Swinton Byrne, de dochter van Tilda Swinton, die zelf ook als moeder figureert in de film. Saillant detail - dit las ik pas na de film - is dat in de afstudeerfilm van Hogg destijds Tilda Swinton de hoofdrol speelde, toen nog volledig onbekend.

Ik vind het altijd wel heel fascinerend als een film mij op de een of andere manier toch zo kan irriteren en emotioneren. Ik wil dan meteen na het zien ervan uitzoeken waarom ik niet enthousiast kan zijn, maar wel zo geraakt kan worden.
Dit is dus mijn kleine blog-bijdrage aan het enigma van deze film.

Voor de volledigheid bijgevoegd verschillende recensies, die allen zeer lovend zijn over de film:
https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/regisseur-joanna-hogg-maakt-in-the-souvenir-tastbaar-hoe-relaties-en-de-tijd-door-je-vingers-glippen~b4e703d2/
https://www.trouw.nl/recensies/the-souvenir-is-een-exquise-britse-film-over-een-ontwakende-filmstudente~bb61e655/#:~:text=The%20Souvenir%20is%20een%20exquise,volgende%20stappen%20in%20de%20filmwereld.
https://www.theguardian.com/film/2019/aug/29/the-souvenir-review-joanna-hogg
https://filmkrant.nl/recensies/the-souvenir/