The Shining - 40 jaar na dato

 gezien: 6/12/2020 in Focus Filmtheater

Wat was het een feestelijk weerzien met The Shining van Stanley Kubrick. Natuurlijk heb ik 'm al vaker gezien, maar om de "waanzinnige kop" van Jack Nicholson megagroot in zaal 1 van Focus weer te zien is op zich al een feestje. En de film is nu ook nog 'ns in een extra-lange jubileumversie uitgebracht. Niet te geloven dat deze film in 1980 gemaakt is en alweer 40 jaar oud is!

De film werd ingeleid door Kevin Toma. Hij hield zich duidelijk in om niet al te veel te verklappen voor de paar mensen in de zaal die de film nog niet eerder hadden gezien. Maar ook ik heb weer een paar leuke weetjes erbij opgedaan: dat Kubrick zelf de blaadjes volgetypt heeft op de typemachine, dat Shelley Duval bijna en soms echt instortte tijdens de opnames. En dat de opnames op verschillende locaties zijn gemaakt, waarvan de schoonheidscontinuiteitsfoutjes inderdaad in de film terug te zien zijn. Ook leuk: een aantal mensen heeft de film tegelijkertijd voorwaarts en achterwaarts gekeken om te proberen de geheimen te ontrafelen. En dit: in het oorspronkelijke verhaal is kamer 217 de kamer waar de gruwelijke moorden hebben plaatsgevonden. Omdat de eigenaren van het filmhotel niet wilden dat mensen deze kamer niet meer durfden te boeken, is het kamernummer in de film veranderd naar (de nietbestaande kamer) 237. Met als gevolg dat allerlei filmfanaten na het uitkomen van de film toch juist kamer 217 zijn gaan boeken ;-)

De film is gebaseerd op een boek van Stephen King. Een man wordt aangenomen als beheerder van een hotel hoog in de bergen, dat in de winter traditioneel helemaal insneeuwt en daarom steeds in de herfst gesloten wordt. Al snel hoor je griezelige verhalen over de vorige beheerder Grady, die - gek geworden - zijn vrouw en tweelingdochtertjes om het leven gebracht zou hebben in kamer 237, met een bijl. Jack, Wendy en zoontje Danny komen aan op de dag dat iedereen in het hotel de laatste zaken afrondt. Danny maakt kennis met chefkok Dick Halloran, die hem vertelt over "the shining", een helderziende gave die zowel Danny als Dick blijken te bezitten. Maar volgens Dick kunnen ook gebouwen "the shining" hebben. Hij doelt daarmee op het hotel zelf. Dat verklaart waarom niet alleen Danny, maar ook Jack en Wendy allerlei "geesten" zien.

Met een aantal speldenprikjes die je op het puntje van je stoel laten belanden, ontrolt het verhaal zich al snel richting de gekte van Jack, met de beroemde scene in de badkamer als één van de hoogtepunten. Volgens sommigen had de gekte van Jack langzamer opgebouwd mogen worden, maar al op de heenweg van het gezin in de (knalgele) kever voel je dat er het een en ander niet pluis is aan Jack. Het blijft dan ook voor mij continu unheimisch: steeds worden er nieuwe vreemde zaken opgestapeld, die je als kijker niet onberoerd laten: wat is het verband met de Indiaanse ondergrond, waarop het hotel gebouwd is? En de grote zaal die volhangt en -staat met Indiaanse kunst?

De inrichting van het hotel en de extreme soundscape (van knetterhard tot oorverdovend stil) voegen veel toe aan de suspense. Het eindbeeld, waarin Jack gevangen is op de foto van het 4th of July Ball in 1921 geeft je ronduit de koude rillingen. Je slaat vanzelf aan het terug redeneren: hoe kun je de gesprekken tussen de voormalige beheerder Grady en Jack in de art deco bar in de Golden Hall plaatsen, als je opeens beseft dat Jack alle beheerders van het hotel personifieert?

Kijktip: Als je The Shining (weer) gezien hebt is Room 237, de documentaire die verschillende interpretaties van de film onderzoekt, een hele leuke om dieper in te gaan op alle vragen die je ongetwijfeld gekregen hebt. Veel huiverplezier !